बोली । बैशाख १३– जलश्रोतको धनी देशमा खानेपानी महंगो छ । सामान्यतया १ लिटर पानी रहेको बोतललाई २५ रुपैंया पर्छ । बजार उपलब्ध यो पानी ‘मिनरल’ होइन, ‘प्रोसेसिङ’ गरिएको हो । अझ होटल रेष्टुरेन्ट र भीडभाडका बेला ३० रुपैंयासम्म लिन्छन् ।
तानसेनमा पाल्पाली दि स्वच्छ पिउनेपानी र न्यू लुम्बिनी प्रोडक्सनले पानी प्रशोधन गरी बिक्री गर्दछन् । यद्यपी बजारमा विभिन्न नामका पानी बिक्री भइरहेका छन् । उत्पादक कम्पनीहरूले प्रति बोतल औषत १२ रूपैंयामा बिक्रेतालाई दिने गरेका छन् । यो रकम आफैमा उत्पादकको नाफासहितको मूल्य हो । त्यो नाफामाथि खुद्रा बिक्रेताले सेवा शुल्क लिन सक्छन् तर यहाँ अधिकतम् नाफा लिने गरेका छन् । एउटै बोतलमा दोब्बरभन्दा बढी मूल्य लिनु अचाक्ली महंगो हो ।
उद्योगीले पानीको बोतलमा खुद्रा मूल्य नराख्ने र व्यवसायीले मनपरी ढंगले मूल्य लिने प्रवृत्ति बढ्दै गएको छ । उद्योगीले व्यापारीलाई हेरेर अधिकतम् खुद्रा मूल्य तोक्दैनन्, त्यसको प्रत्यक्ष असर उपभोक्तालाई पर्ने गरेको छ । जिल्ला प्रशासन कार्यालय पाल्पाका प्रशासकीय अधिकृत हुमबहादुर पाण्डेले हरेक उत्पादनमा मूल्य, तौल र म्याद सकिने मिति उल्लेख गर्नुपर्ने बताउनुहुन्छ । उहाँले भन्नुभयो, ‘उद्योगीले उपभोक्ताको हित नसोच्ने र उपभोक्ताले आफूले प्रयोग गर्ने वस्तुको वास्तविक मूल्य थाहा नपाउने हो भने महंगी बढिरहन्छ ।’
नियमित बजार अनुगमन र उपभोक्ताको सचेतनाको कमीका कारण वस्तु तथा सेवाको मूल्य अचाक्ली बढ्न पुगेको छ । उपभोक्ता हित संरक्षण मञ्चका अध्यक्ष कृष्णराज अधिकारीले उपभोक्ता पानीदेखि दूधसम्म, खाद्यान्नदेखि लत्ताकपडासम्म ठगिनुपरेको बताउनुहुन्छउ । अधिकारी भन्नुहुन्छ, ‘उद्योगीले भन्दा कैयन् गुणा नाफा व्यापारीले लिएका छन्, उनीको लगानी, श्रम र मेहनत केही छैन । पानी पनि खान नसकिने स्थिति बन्यो ।’
मिनरल वाटर अर्थात् बोतलको पानीको विषयमा जनगुनासो बढेपछि उद्योग वाणिज्य तथा उपभोक्ता संरक्षण निर्देशनालय भैरहवाले तानसेनमा बजार अनुगमन गरेको छ । तानसेनस्थित दि स्वच्छ पिउनेपानी बारुदखान र न्यू लुम्बिनी प्रोडक्सन ठाँटीको उद्योगमा पुगेर निर्देशनालयले अनुगमन गरेको हो । टोलीले उद्योगमा अटोमेटिक मेशिन नभएको, मूल्य सूची नभएको, ल्याव रिपोर्ट नियमित नरहेको, भण्डारण कक्ष व्यवस्थित नरहेकोले तत्काल सुधार गर्न दुबै उद्योगलाई निर्देशन दिएको छ । उद्योग वाणिज्य तथा उपभोक्ता संरक्षण निर्देशनालयका निरीक्षक राजकुमार घिमिरेले तानसेनका दुबै खानेपानी उद्योगलाई बैशाख १३ गतेदेखि पानीको बोतलमा खुद्रा मूल्य राखेर पठाउन निर्देशन दिइएको जानकारी दिनुभयो ।
